-
1 factio
factĭo, ōnis, f. [id.].I.A making, doing, preparing (very rare):II.tabulae, quas is instituisset, cui testamenti factio nulla est,
the right of making a will, Cic. Top. 11, 50; cf.:factionem testamenti habere,
id. Fam. 7, 21:quae haec factio est?
conduct, dealing, proceeding, Plaut. Rud. 5, 3, 15; id. Bacch. 4, 8, 2.—(Acc. to facio, II. B.; lit., a taking part or siding with any one; hence concr.) A company of persons associated or acting together, a class, order, sect, faction, party (syn.: pars, partes, causa, rebellio, perduellio, seditio).A.In gen. (rare): cum vostris nostra non est aequa factio;B.Affinitatem vobis aliam quaerite,
i. e. family, rank, Plaut. Trin. 2, 4, 51; cf.:neque nos factione tanta, quanta tu, sumus,
id. Cist. 2, 1, 17; id. Trin. 2, 4, 66; 90; 96; id. Aul. 2, 1, 45: utrimque factiones tibi pares, Cato ap. Charis. p. 198 P.: alia (medicorum) factio coepit in Sicilia, i. e. class or school, Plin. 29, 1, 4, § 5:est et alia magices factio, a Mose pendens,
id. 30, 1, 2, § 11:lascivientium,
Vulg. Amos, 6, 7.—In partic., a company of political adherents or partisans, a party, side, faction (class.;2.among the republican Romans usually with the odious accessory notion of oligarchical): in Gallia non solum in omnibus civitatibus atque in omnibus pagis partibusque, sed paene etiam in singulis domibus factiones sunt, earumque factionum principes sunt, qui, etc.,
divisions, factions, Caes. B. G. 6, 11, 2 sq.:paucorum factione oppressus,
id. B. C. 1, 22, 5; cf.:in qua (Scaevolae oratione) invidia incitatur in judicum et in accusatorum factionem,
Cic. Brut. 44, 164:haec inter bonos amicitia, inter malos factio est,
Sall. J. 31, 15:conspiratis factionum partibus,
Phaedr. 1, 2, 4:per vim et factionem,
Cic. Att. 7, 9, 4:triginta illorum consensus et factio,
i. e. oligarchy, Cic. Rep. 1, 28; cf.:cum certi propter divitias aut genus aut aliquas opes rem publicam tenent, est factio: sed vocantur illi optimates,
id. ib. 3, 14; 1, 44; cf.also: ut exsistat ex rege dominus, ex optimatibus factio, ex populo turba et confusio,
id. ib. 1, 45:in factionis potestate,
id. ib. 3, 32:principem factionis ad Philippum trahentium res,
Liv. 32, 19, 2; Tac. H. 1, 13; Suet. Claud. 13.—Scenic t. t., a division, company, or party of charioteers at the Roman races (of which there were four, named after their colors:albata, prasina, russata, veneta),
Suet. Calig. 55; id. Vit. 7; 14; id. Dom. 7; Inscr. Orell. 2593; cf. Fest. p. 86 Müll.; and Anthon's Dict. of Antiq. p. 256.—Also of pantomimes, Suet. Ner. 16; and:domini factionum = factionarii,
id. ib. 5; 22; Lampr. Com. 16. -
2 factio
factio, ōnis, f. (facio), I) das Machen, Tun, 1) eig.: quae haec factiost? Verfahren, Beginnen, Plaut. Bacch. 843. Plaut. rud. 1371. – im üblen Sinne = das boshafte Treiben, die Heimtücke, diabolica, Cassian. coll. 22, 6. – 2) übtr., das Recht, etw. zu machen, factionem testamenti non habere, Cic. ep. 7, 21: cui testamenti f. nulla est, Cic. top. 50. – II) (nach facio no. III, 3) das Zusammenhalten unter sich od. mit jmd. und die daraus hervorgehende Parteistellung, sowie meton. = die Partei, der Anhang (als ein Verein solcher, die zu gemeinsamem Handeln zusammenhalten, während pars = die Partei, insofern ihre Verbindung als vom Ganzen abgesonderter Teil sich darstellt), A) im allg.: eiusmodi factiones (v. Zünften), Plin. ep. 10, 34 (43), 1: cum vostris nostra non est aequa factio, Anhang = Verwandtschaft, Plaut.: utrinde iram, utrinde factiones (Freundschaften) tibi pares, Cato fr.: alia (medicorum) factio coepit in Sicilia, Sekte, Plin.: so Ariana factio, Sekte, Hieron. de vir. ill. 94: auferetur factio (die Gesellschaft) lascivientium, Vulg. – B) insbes.: 1) die politische Parteistellung, a) übh., Parteiumtriebe, meton. der polit. Anhang, die pol. Partei (bes. der Patrizier, der Oligarchen), haec inter bonos amicitia est, inter malos factio, Sall.: nobilitas factione magis pollebat, plebis vis soluta atque dispersa in multitudine minus poterat, Sall.: non factione cum factioso certabat, Sall.: officia amicis praestanda sine factione (Parteiumtriebe) existimavit, Nep.: populus paucorum factione oppressus, Caes.: in Gallia non solum in omnibus civitatibus aut in omnibus pagis partibusque, sed paene etiam in singulis domibus factiones sunt, Caes.: ut exsistat ex rege dominus, ex optimatibus factio (Oligarchie), Cic.: u. so triginta illorum consensus et factio, Cic.: emissarii factionis suae, Vell. – factionum partes, Sonderungen der Parteien, getrennte Parteien, Phaedr. 1, 2, 4. – b) die aufständige, der Aufstand, die Verschwörung, factio militaris, Soldatenaufstand, Meuterei, Eutr. 10, 9. – meton., der aufständige Volkshaufe, Parteihaufe, Eutr. 9, 20. – 2) der Anhang im Theater, im Zirkus, a) die einen Schauspieler begünstigenden Zuschauer (vgl. histrionum fautores, Tac. ann. 13, 25), die Parteinehmer für usw., die Begünstigerrotte, histrionum, Suet.: pantomimorum, Suet.: qui (adulescentuli) divisi in factiones (Rotten) plausuum genera condiscerent, Suet. – b) eine Abteilung, Truppe, Rotte, α) der Wettrenner im Zirkus, deren es in Rom vier gab, nach den Farben benannt (albata, russata, veneta, prasina, von denen die beiden letzteren die begünstigtsten waren), Suet. u. Inscr. – β) der Pantomimiker, Petron. 59, 3.
-
3 factio
factio, ōnis, f. (facio), I) das Machen, Tun, 1) eig.: quae haec factiost? Verfahren, Beginnen, Plaut. Bacch. 843. Plaut. rud. 1371. – im üblen Sinne = das boshafte Treiben, die Heimtücke, diabolica, Cassian. coll. 22, 6. – 2) übtr., das Recht, etw. zu machen, factionem testamenti non habere, Cic. ep. 7, 21: cui testamenti f. nulla est, Cic. top. 50. – II) (nach facio no. III, 3) das Zusammenhalten unter sich od. mit jmd. und die daraus hervorgehende Parteistellung, sowie meton. = die Partei, der Anhang (als ein Verein solcher, die zu gemeinsamem Handeln zusammenhalten, während pars = die Partei, insofern ihre Verbindung als vom Ganzen abgesonderter Teil sich darstellt), A) im allg.: eiusmodi factiones (v. Zünften), Plin. ep. 10, 34 (43), 1: cum vostris nostra non est aequa factio, Anhang = Verwandtschaft, Plaut.: utrinde iram, utrinde factiones (Freundschaften) tibi pares, Cato fr.: alia (medicorum) factio coepit in Sicilia, Sekte, Plin.: so Ariana factio, Sekte, Hieron. de vir. ill. 94: auferetur factio (die Gesellschaft) lascivientium, Vulg. – B) insbes.: 1) die politische Parteistellung, a) übh., Parteiumtriebe, meton. der polit. Anhang, die pol. Partei (bes. der Patrizier, der Oligarchen), haec inter bonos amicitia est, inter malos factio, Sall.: nobilitas factione magis pollebat, plebis vis soluta atque dispersa in multitu-————dine minus poterat, Sall.: non factione cum factioso certabat, Sall.: officia amicis praestanda sine factione (Parteiumtriebe) existimavit, Nep.: populus paucorum factione oppressus, Caes.: in Gallia non solum in omnibus civitatibus aut in omnibus pagis partibusque, sed paene etiam in singulis domibus factiones sunt, Caes.: ut exsistat ex rege dominus, ex optimatibus factio (Oligarchie), Cic.: u. so triginta illorum consensus et factio, Cic.: emissarii factionis suae, Vell. – factionum partes, Sonderungen der Parteien, getrennte Parteien, Phaedr. 1, 2, 4. – b) die aufständige, der Aufstand, die Verschwörung, factio militaris, Soldatenaufstand, Meuterei, Eutr. 10, 9. – meton., der aufständige Volkshaufe, Parteihaufe, Eutr. 9, 20. – 2) der Anhang im Theater, im Zirkus, a) die einen Schauspieler begünstigenden Zuschauer (vgl. histrionum fautores, Tac. ann. 13, 25), die Parteinehmer für usw., die Begünstigerrotte, histrionum, Suet.: pantomimorum, Suet.: qui (adulescentuli) divisi in factiones (Rotten) plausuum genera condiscerent, Suet. – b) eine Abteilung, Truppe, Rotte, α) der Wettrenner im Zirkus, deren es in Rom vier gab, nach den Farben benannt (albata, russata, veneta, prasina, von denen die beiden letzteren die begünstigtsten waren), Suet. u. Inscr. – β) der Pantomimiker, Petron. 59, 3. -
4 factio
ōnis f. [ facio ]1) делание, действиеquae haec est f.? Pl — это ещё что такое?2) юр. правомочность, дееспособность3) направление, школа (f. medicorum PM)4) партия, политическая группировка (populus paucorum factione oppressus Cs; f. optimatum C, Su)5) шайка ( latronum Dig)6) клака, клакёры (f. histrionum Su)7) актёрская труппа Pt8) мятеж, восстание (f. militaris Eutr)9) команда цирковых гонщиков (в Риме их было четыре; f. albata, russata, veneta и prasĭna) Su, CTh -
5 venetus
I a, umцвета морской воды, голубой, лазоревый (cucullus J; color Veg)factio Veneta Su — партия «голубых» ( в цирковых играх)II Venetus, a, um [ Veneti I, 2. \]венетийский (Eridanus Prp; terrae M) -
6 venetus
[st1]1 [-] Venetus, a, um: des Vénètes, vénète. [st1]2 [-] venetus, a, um: bleu azuré (couleur en usage surtout chez les Vénètes). - veneta factio, Suet.: la faction Vénéta, les Bleus (au jeu du cirque). - venetus, i, m.: un Bleu (cocher ou coureur). [st1]3 [-] Venetus lacus, m.: le lac Vénète (partie du lac de Constance).* * *[st1]1 [-] Venetus, a, um: des Vénètes, vénète. [st1]2 [-] venetus, a, um: bleu azuré (couleur en usage surtout chez les Vénètes). - veneta factio, Suet.: la faction Vénéta, les Bleus (au jeu du cirque). - venetus, i, m.: un Bleu (cocher ou coureur). [st1]3 [-] Venetus lacus, m.: le lac Vénète (partie du lac de Constance).* * *Venetus color. Vegetius. Bleu. -
7 venetus [2]
2. venetus, a, um, seefarbig, bläulich, a) übh.: color, Veget. mil.: vestis, Veget. mil.: cucullus, Iuven.: conditura, Lampr. – subst., venetum, ī, n. (sc. pigmentum), bläuliche Farbe, Isid. orig. 19, 17, 14. – b) insbes., factio, die blaugekleidete Partei der Wettfahrer im Zirkus (deren es vier gab, albata, russata, veneta, prasina), die Blauen, Suet. Vit. 14, 3. – subst., venetus, ī, m., ein Wettfahrer von der blauen Partei, ein Blauer, Mart. 6, 46, 1 u.a.: Plur., Corp. inscr. Lat. 6, 10048.
-
8 venetus
2. venetus, a, um, seefarbig, bläulich, a) übh.: color, Veget. mil.: vestis, Veget. mil.: cucullus, Iuven.: conditura, Lampr. – subst., venetum, ī, n. (sc. pigmentum), bläuliche Farbe, Isid. orig. 19, 17, 14. – b) insbes., factio, die blaugekleidete Partei der Wettfahrer im Zirkus (deren es vier gab, albata, russata, veneta, prasina), die Blauen, Suet. Vit. 14, 3. – subst., venetus, ī, m., ein Wettfahrer von der blauen Partei, ein Blauer, Mart. 6, 46, 1 u.a.: Plur., Corp. inscr. Lat. 6, 10048.
См. также в других словарях:
VENETA Factio — una fuit ex 4. Circi factionibus, a panno Veneti coloris sic dicta: Reliquae erant Russata, Albata et Prasina; quae tum in Circis tum Ludis, ac aliis Equestribus certaminibus, adhibitis equis, sive ad equitationem, sive aurigationem, olim… … Hofmann J. Lexicon universale
Crescens — Pour les articles homonymes, voir Crescent. Tout comme Dioclès, Caius Aelius Gutta Calpurnianus, Crescens était un agitator, c est à dire un conducteur de quadrige. Il était originaire de Maurétanie et a concouru uniquement pour la faction des… … Wikipédia en Français
Цирк — (circus) у древних римлян место конских скачек и состязаний в скорости езды на колесницах, а впоследствии и некоторых других зрелищ (единоборства гладиаторов, травли зверей и т. п.), происходивших в известные праздничные дни и называвшихся ludi… … Энциклопедический словарь Ф.А. Брокгауза и И.А. Ефрона
Цирк в древнем Риме — У этого термина существуют и другие значения, см. цирк. Амфитеатр и цирк в Трире. Реконструкция … Википедия
Wettrennen — Wettrennen, so v.w. Wettlauf, bes. das Reiten u. dann auch das Fahren Mehrer nach einem Ziele, wobei dem zuerst am Ziele Anlangenden ein Preis gereicht wird. In Griechenland gehörte das W. u. bes. der Wettlauf (Dromos) zu den öffentlichen Spielen … Pierer's Universal-Lexikon
Circénsische Spiele — (Ludi circenses), bei den Römern im Circus (s.d.) gefeierte Spiele, ursprünglich bestehend in Pferde und Wagenrennen, wozu jedoch im Laufe der Zeit noch andre Gattungen hinzutraten. Eröffnet wurden die Spiele in der Regel durch einen vom… … Meyers Großes Konversations-Lexikon
COLORES — pro ipsis Factionibus Circensibus, quae suis coloribus dictinguebantur, Venetâ, Prasinâ, Russeâ et Albâ, apud Senatorem, l. 1. Ep. 20. Vide hîc passim, inprimis in voce Factio … Hofmann J. Lexicon universale
HYEMS — inter Numina Gentilium, cui nigram pecudem immolatam discimus ex Virg. Aen. l. 3. v. 120. Nigram Hiemi pecudem. Nigricat enim caelum hibernum, ob nubes, imbres et ventos: ac, ut a pluvia latinis dicitur Hiems, nempe ab ὕω, plvo; sic Germanis et… … Hofmann J. Lexicon universale
KARAKIONLI — factio Turcarum, s. potius Turcomannorum. Cum enim Obiisset Tamerlanes et filii eias discordiâ ac segnitie deurescerent, circa A. C. 1406. Turcomanni, pastoritius Armeniae populus, caput extollere simmamque rerum in persia ad se transserre,… … Hofmann J. Lexicon universale